Hipoteka morska przydatna przy budowie statków

Hipoteka morska przydatna przy budowie statków
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Wchodzące w życie w 2017 r. preferencje mogą skutecznie zachęcić przedsiębiorców do rozpoczęcia działalności w zakresie szeroko pojętej działalności stoczniowej. Biorąc pod uwagę, że budowy czy większe remonty statków co do zasady finansowane są kredytami, warto, aby przedsiębiorcy zainteresowani prowadzeniem działalności w sektorze stoczniowym poznali podstawowe cechy hipoteki morskiej.

1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Podkreślony w tytule cel ustawy ma zostać osiągnięty, poprzez wprowadzenie preferencji podatkowych obejmujących m.in. możliwość opłacania przez przedsiębiorców okrętowych zryczałtowanego podatku w wysokości 1 proc. przychodu osiągniętego ze sprzedaży statku lub przebudowy statku, wprowadzenie stawki 0 proc. podatku VAT z tytułu dostaw lub importu jednostek pływających używanych do żeglugi na pełnym morzu czy usług świadczonych na rzecz armatorów morskich lub innych podmiotów wykonujących przewozy środkami transportu morskiego służących bezpośrednim potrzebom jednostek pływających lub ich ładunków.

Wspomniane możliwości mogą skutecznie zachęcić przedsiębiorców do rozpoczęcia działalności w zakresie szeroko pojętej działalności stoczniowej. Biorąc pod uwagę, że budowy czy większe remonty statków co do zasady finansowane są kredytami, warto, aby przedsiębiorcy zainteresowani prowadzeniem działalności w sektorze stoczniowym poznali podstawowe cechy hipoteki morskiej.

Hipoteka morska jest szczególnym rodzajem zastawu, wyrażonym w złotówkach, walucie obcej albo w jednostkach obliczeniowych SDR, który może zostać ustanowiony na statku wpisanym do rejestru okrętowego albo na statku w budowie tj. statku, którego stępka została położona lub wykonano równorzędną pracę konstrukcyjną w miejscu wodowania.

Źródłem hipoteki morskiej jest co do zasady oświadczenie właściciela o ustanowieniu na jego statku hipoteki morskiej, złożone na piśmie, z podpisem notarialnie poświadczonym. Sama hipoteka powstaje jednak dopiero z chwilą wpisu do rejestru okrętowego.

Z mocy ustawy hipoteka morska obciąża, oprócz statku, jego przynależności a także wierzytelności właściciela statku powstałe po ustanowieniu hipoteki z tytułu:

• odszkodowania za uszkodzenie lub stratę statku, łącznie z odszkodowaniem ubezpieczeniowym;

• wynagrodzenia za ratownictwo w zakresie, w jakim wyrównuje ono szkody w statku spowodowane ratownictwem;

• udziału statku w awarii wspólnej;

• opłat za najem/dzierżawę statku.

Wspomniany katalog może zostać umownie rozszerzony przez wierzyciela i właściciela statku.

Z kolei hipoteka morska na statku w budowie obejmuje materiały, urządzenia i wyposażenie znajdujące się na terenie stoczni budującej obciążony hipoteką statek, które przez oznakowanie lub w inny sposób zostały wyraźnie zidentyfikowane jako przeznaczone do budowy lub na wyposażenie tego statku.

Generalnie wierzytelność zabezpieczona hipoteką morską podlega zaspokojeniu z przedmiotu tej hipoteki z pierwszeństwem przed innymi wierzytelnościami, z wyjątkiem:

• wierzytelności uprzywilejowanych, o których mowa w art. 91 Kodeksu morskiego (w tym wierzytelności z tytułu: opłat portowych umów o pracę na statku; wynagrodzenia za ratownictwo oraz udziału statku w awarii wspólnej; wynagrodzenia szkody wyrządzonej wypadkami morskim itd.);

• kosztów egzekucyjnych;

• należności alimentacyjnych;

• rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;
kosztów ostatniej choroby i zwykłego pogrzebu właściciela statku.

Powyższe pierwszeństwo nie jest jedynym uprawnieniem przyznanym wierzycielowi hipotecznemu. Zgodnie z przepisami Kodeksu morskiego umowa o przeniesienie własności statku obciążonego hipoteką morską na osobę zagraniczną wymaga uprzedniej zgody wierzyciela hipotecznego wyrażonej na piśmie, z podpisem notarialnie poświadczonym.

Zasadniczo zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z przedmiotu hipoteki morskiej następuje w drodze postępowania egzekucyjnego regulowanego przepisami KPC. Jednakże na mocy postanowień umowy o ustanowieniu hipoteki morskiej zawartej między właścicielem statku a wierzycielem (w tym wypadku nie wystarcza samo oświadczenie właściciela), za zgodą pozostałych wierzycieli hipotecznych, możliwe jest przejęcie statku przez wierzyciela hipotecznego lub nawet jego sprzedaż, w celu zaspokojenia zabezpieczonej wierzytelności z dochodu, jaki przynosi statek, lub z ceny uzyskanej z jego sprzedaży. Wspomniana umowa, jak również stosowne zgody, wymagają zachowania formy z podpisami notarialnie poświadczonymi a także złożenia do rejestru okrętowego.

Warto podkreślić, że o ile strony umowy o ustanowienie hipoteki morskiej mogą w zasadzie swobodnie uregulować katalog zdarzeń uprawniających wierzyciela do przejęcia posiadania statku, o tyle sprzedaż statku obciążonego hipoteką morską może natomiast nastąpić na wniosek wierzyciela hipotecznego wyłącznie po upływie terminu zaspokojenia wierzytelności.

Niezależnie od powyższego, w każdym przypadku świadomego, znacznego zwiększenia ryzyka związanego z eksploatacją statku obciążonego hipoteką morską, które powoduje istotne pogorszenie sytuacji wierzyciela hipotecznego, może on żądać niezwłocznego zaspokojenia z przedmiotu hipoteki lub dodatkowego odpowiedniego zabezpieczenia.


×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Hipoteka morska przydatna przy budowie statków

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!