Wypłata w szkle. Wejdź na aukcję i pomóż pracownikom upadającej huty w Zawierciu

• Problemy z wynagrodzeniem zaczęły się, kiedy w 2009 roku zawierciańska huta szkła została sprywatyzowana. Zamiast gotówki zaczęto wypłacać je w towarze. 

• Teraz kryształowe kieliszki, karafki czy pucharki na lody można kupić na specjalnej aukcji w internecie. To sposób, by wesprzeć pracowników upadającego zakładu. 

• Do tej pory wylicytowano około 50 kompletów kryształów. Tym samym kilka osób odzyska gotówkę za dwa czy trzy miesiące pracy. Ludzie będą mogli zapłacić zaległe rachunki - mówi Łukasz Wolny z Partii Razem.

W domu pani Grażyny nie ma za wiele pudełek z kryształami. Wzięła partię tylko za jeden miesiąc. Wyszło 7 kompletów. – Pensji nie miałam wypłacanej od kwietnia. Uzbierało się około osiem tysięcy zaległości – wylicza. Dlaczego chciała tak mało towaru? - Do ostatniej chwili liczyłam, że dostaniemy wypłatę w gotówce. Tym bardziej, że w pewnym momencie komornik odblokował konto firmy. Ale okazało się, że jest puste – opowiada. Właśnie to przelało w niej czarę goryczy. Złożyła wypowiedzenie.

Większość kryształów sprzedała sama. Klienci? Rodzina i najbliżsi znajomi. Grażyna nie ma wątpliwości, że kupowali je, by jej pomóc. Nadal szuka chętnych na trzy komplety. – Będę musiała obniżyć cenę. Tylko wtedy cokolwiek odzyskam. Szkło umiem zdobić, a nie sprzedawać. Od tego są handlarze – komentuje.

Aukcja w internecie

Z resztą kieliszków nie planuje zgłaszać się do organizatorów akcji „Wypłata w szkle”. – To tylko kilka pudełek, mieszczą się w szafce. Niech idą do nich ci, co kryształami mają wypełnione piwnice i garaże – wyjaśnia. Nietypowa akcja wystartowała pod koniec września. Jej inicjatorami są członkowie i sympatycy Partii Razem, która od kilku miesięcy wspiera pracowników upadającej huty.

- Ceny, za jakie sprzedawane są komplety kryształów są zgodne z tymi, jakie widnieją na fakturach wystawianych przez pracodawcę – tłumaczy Łukasz Wolny z Partii Razem. W niespełna miesiąc udało się wylicytować ponad 50 kompletów. – Dzięki temu kilka osób odzyska gotówkę za dwa czy trzy miesiące pracy. Ludzie będą mogli zapłacić zaległe rachunki – mówi Wolny.

Komunikat na aukcji jest prosty: „komplet 6 szt. naczyń do lodów ZA890/7 300g ZA1384 (gat. I) wyprodukowanych przez Hutę Szkła Zawiercie” lub „komplet (6 szt.) kieliszków do koniaku ZA890 250g ZA2432 (gat. I) wyprodukowanych przez Hutę Szkła Zawiercie”. Pod każą z nich znajdziemy ten sam zapis – „Pieniądze ze sprzedaży szkła trafią do pracownic i pracowników zawierciańskiej Huty Szkła, którym za pracę zamiast pieniędzmi płacono wyrobami huty”.

Na aukcję można trafić ze strony wyplatawszkle.pl, gdzie poznamy także historię pracowników upadającej huty, oraz bezpośrednio z portalu aukcyjnego allegro.pl. Nad wszystkim czuwa osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą. Z zarobionych na kieliszkach pieniędzy potrącana jest jedynie wysokość opłaty za wystawienie na portalu. Reszta trafia do pracowników huty.

Zgodnie z art. 86 Kodeksu Pracy, w Polsce wynagrodzenie ma być przekazywane w formie pieniężnej. Jednak – jak to zawsze w prawie – od tej reguły istnieją wyjątki. Częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy – zapisano w KP. Przy czym trzeba zaznaczyć, że w gotówce należy wypłacić ustawowe minimum. 

Sytuacja pracowników zawierciańskiej huty była nieco inna. Jak mówią, sami zdecydowali się poprosić o to, by pensję wypłacać im w towarze. – Lepsze to niż nic – zgodnie przyznawali.

Odpowiedzialna misja

Z ich opowieści wynika, że problemy w pracy zaczęły się w 2009 roku, kiedy zakład został sprywatyzowany. Już wtedy od czasu do czasu zamiast gotówki dostawali szkło. Jednak apogeum przypada na ostatnie lata.

- Internetowa akcja nie ma nic wspólnego z pomocą ludziom - uważa Jarosław Chłosta, przedsiębiorca z Zawiercia, który przejął hutę na własność na początku 2015 roku. Jak mówi, podjął się wtedy „misji” uratowania zakładu pracy, w którym pracował jego ojciec.

Po raz pierwszy firma Huta Szkła „Zawiercie” ogłosiła upadłość jeszcze w 2016 roku. Po kilku miesiącach Chłosta powołał do życia nową spółkę – Hutę Szkła Kryształowego. Jednak sytuacja pracowników – mimo zamówień – niewiele się zmieniła. W sierpniu 2017 kolejny syndyk masy upadłościowej wstrzymał w niej produkcję. Podobno ma zostać wznowiona na dniach (taka informacja przekazywana jest mediom co kilka tygodni – przyp. red.).

Jarosław Chłosta, pytany, dlaczego mimo realizowanych zamówień jego pracownicy nie otrzymywali normalnej pensji, odpowiada tak: - Jak miałem to robić, skoro konta była zablokowane przez komornika? Zaś odnosząc się do sytuacji w firmie, stwierdza wprost: - Huta poległa już w latach 90'tych. Nikt w nią nie inwestował, nie kupowano nowych maszyn. Nauczyła się funkcjonować od upadłości do upadłości, a ja przejmowałem trupa.

Więcej niż praca

Na wypłatę zaległych wynagrodzeń czekają zarówno osoby, które pracowały z dawnej spółce, jak i pracownicy związani z istniejącą jeszcze firmą. Łukasz Wolny z Partii Razem szacuje, że osób, którym huta jest winna pieniądze może być nawet 400.

Panią Grażynę – bardziej od zaległości z wypłatą – boli inna kwestia. – W hucie zatrudniłam się jako piętnastolatka. Spędziłam tam trzydzieści cztery lata życia. Zdobienie szkliwa było pasją, której poświęciłam się w pełni – mówi.

W tej chwili szuka nowej pracy. Chciałaby w niej doczekać zasłużonej emerytury. – I tu pojawia się problem. Nie umiem robić nic innego. Miałam pracę, o dodatkowych kursach czy szkoleniach nigdy nie myślałam – przyznaje. Liczy, że odnajdzie się na produkcji. Ręce cały czas ma sprawne. Gotowe do działania.

Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl