Nowy system kontroli eksportu broni w UE

Nowy system kontroli eksportu broni w UE
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Europosłowie zdecydowali o powołaniu unijnego organu pod auspicjami szefowej unijnej dyplomacji, którego zadaniem będzie nadzorowanie wywozu sprzętu i technologii wojskowych z Unii Europejskiej. Prócz tego zawnioskowali o stworzenie mechanizmu sankcji wobec krajów, które nie stosują się do tzw. Wspólnego Stanowiska z 2008 r. - dokumentu określającego zasady kontroli eksportu broni.

  • Unia chce wzmocnić kontrolę eksportu broni, tak by nie była używana do celów niezgodnych z unijnymi zasadami.
  • Wśród zmian znalazły się postulaty lepszego nadzoru i sankcji wobec krajów łamiących zasady. 
  • Zajmie się tym unijny organ pod auspicjami szefowej unijnej dyplomacji, którego zadaniem będzie nadzorowanie wywozu sprzętu i technologii wojskowych z Unii Europejskiej.


W uchwalonej rezolucji europosłowie skrytykowali państwa członkowskie za nieprzestrzeganie obowiązujących zasad kontroli eksportu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego. Wskazali przy tym, że poszczególne kraje podejmują często sprzeczne decyzje w kwestii eksportu broni - mimo że broń ta jest w istocie jednakowa, wysyła się ją w prawie te same miejsca i do podobnych użytkowników końcowych. Nie wszystkie państwa (tylko 20) przedstawiły odpowiednim organom szczegółowe dane na temat swojego eksportu.

- Musimy wzmocnić kontrolę eksportu broni - argumentowała przed głosowaniem posłanka sprawozdawczyni Bodil Valero z ugrupowania Zielonych. - Unia Europejska nie powinna przymykać oczu, gdy europejska broń jest używana do celów, które nie są zgodne z naszymi własnymi zasadami. Chcemy konkretnych zmian: lepszego nadzoru, sankcji wobec krajów łamiących zasady i inicjatywy Federiki Mogherini (szefowej dyplomacji UE - PAP), by posłużyć się kartą embarga na broń w sytuacji, gdy okaże się to konieczne.

Nowa instytucja do pilnowania porządku z bronią


W głosowaniu europosłowie zdecydowali o powołaniu unijnego organu pod auspicjami szefowej unijnej dyplomacji, którego zadaniem będzie nadzorowanie wywozu sprzętu i technologii wojskowych z Unii Europejskiej. Prócz tego zawnioskowali o stworzenie mechanizmu sankcji wobec krajów, które nie stosują się do tzw. Wspólnego Stanowiska z 2008 r. - dokumentu określającego zasady kontroli eksportu broni.

Wśród tych zasad jest poszanowanie międzynarodowych zobowiązań państw członkowskich, a w szczególności sankcji przyję­tych przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub UE; poszanowanie porozumień o nierozprzestrzenianiu; poszanowanie praw człowieka; wewnętrzna sytuacja w państwie końcowego przeznaczenia; zachowanie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności w regionie; bezpieczeństwo narodowe państw członkowskich; zachowanie się państwa kupującego wobec społeczności międzynarodowej; istnienie ryzyka, że nastąpi zmiana przeznaczenia danej technologii lub sprzętu; wreszcie zgodność wywożonych technologii wojskowych i sprzętu wojskowego z technicznymi i ekonomicznymi możliwościami państwa odbiorcy.

Do tych ośmiu kryteriów Parlament Europejski dołączył w środowym głosowaniu kolejne: zbadanie zagrożenia korupcją przy wydawaniu zezwoleń na eksport broni.

W zwiększeniu kontroli wywozu broni ma pomóc dodatkowo zwiększenie przejrzystości w raportowaniu eksportu przez państwa członkowskie i zastąpienie od 2018 r. dorocznych sprawozdań internetową bazą danych. Prócz tego stworzony zostanie system kontroli powywozowej, którego zadaniem będzie sprawdzenie, czy dana broń lub sprzęt nie zostały reeksportowane do nieuprawnionych użytkowników końcowych. Do listy sprzętu wojskowego podlegającego kontroli dołączono uzbrojone drony.

Posłowie europarlamentu oświadczyli również, że dostawy broni do Arabii Saudyjskiej są naruszeniem Wspólnego Stanowiska, i ponownie zaapelowali do Mogherini o nałożenie embarga na eksport broni do tego kraju.

Państwa członkowskie UE są razem drugim co do wielkości dostawcą broni na świecie (26 proc. globalnego eksportu broni) po USA (33 proc.) i przed Rosją (23 proc.). W latach 2012-16 międzynarodowe transfery głównych rodzajów broni, takich jak działa, samoloty wojskowe oraz okręty podwodne, osiągnęły najwyższe poziomy w porównaniu ze wszystkimi pięcioletnimi okresami od zakończenia zimnej wojny.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Nowy system kontroli eksportu broni w UE

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!